Afgelopen weekend keek ik bij een voetbalwedstrijd van m’n zoon. Het viel me op dat de ouders ontzettend fanatiek zijn en voor mijn gevoel gaat dat over een grens. Er werd zelfs gescholden. Is dat normaal?
Als je met deze ouders op een rustig moment, buiten het voetbal om, vraagt of ze in het veld gaan staan als hun kind speelt, zullen ze dat waarschijnlijk ontkennen. Of dat de moeder als haar kind na een overtreding huilt en wordt getroost door de coach, naar het tweetal toe rent om haar kind aan de borst te drukken, zal ze ook zeggen dat ze dat niet doet. Of de vader die heftig misbaar maakt als hij van mening is dat de scheids een bal ten onrechte over de zijlijn ziet gaan bij de wedstrijd van zijn 7-jarige dochter, zal in een rustige situatie zeggen dat hij vindt dat de scheidsrechter beslist en dat je dat de kinderen moet leren. Toch heb ook ik dat met eigen ogen allemaal gezien afgelopen weekend.
Het gedrag wat je bij deze ouders langs de lijn waarneemt wordt wel eens het ‘hot-cold empathy gap’ genoemd. Het onvermogen om tijdens een rustig, rationeel en vredig moment in te schatten hoe we ons tijdens de hitte van een moment vol hartstocht en fanatisme zullen gedragen. Thuis hebben de ouders zich vaak koeltjes voorgenomen zich waardig te gedragen en niet zo tekeer te gaan als ze andere ouders zien doen. Maar ze konden zich niet voorstellen hoe ze zich eenmaal langs de lijn zouden voelen. Deze empathiekloof is een belangrijk probleem voor onze zelfbeheersing.
Afgelopen weekend had ik makkelijk praten, want ik was niet zo direct betrokken bij de wedstrijd en had dus enige distantie. Maar ook ik ken voorbeelden van mezelf waarbij ik wel zeer verontwaardigd reageerde op het vermeende onrecht wat mijn dierbaren, cluppie of mijzelf werd aangedaan tijdens een sportwedstrijd. Blijkbaar lukt het jou wel om die distantie te bewaren.
Een van de jeugdbestuursleden wees er de moeder er met humor, respect en zonder te veroordelen op dat ze in het veld stond. Hij fluisterde haar toe dat ze beter een stapje achteruit kon doen, of dat ze anders een shirtje aan moest trekken en mee moest voetballen. Moeder werd zich bewust van haar gedrag en deed een stapje achteruit.